Gipuzkoako arkitektoak
Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoa Gipuzkoan

Datorren asteazkenean, irailaren 10ean, Euskadiko Arkitektura Institutuak ondareari, arkitekturari eta kontserbazioari lotutako profesionalei zuzendutako jardunaldia egingo du Donostian. Ekimenak euskal lurraldean eraikitako ondarearen balioaren inguruan elkartzeko eta gogoeta egiteko gune bat sortzea du helburu.

Jardunaldia hasteko, Baserria. Egurra, harria, mitoa, orain erakusketara bisita gidatua egingo da, elkargokideentzat bakarrik, Jon Arkaraz eta Ibon Telleria komisarioen eskutik. Euskal landa eremuan eraikitako ondarearen gaineko begirada berritua proposatzen du erakusketak, mendeetan zehar baserriak egokitzeko eta eraldatzeko izan duen gaitasuna nabarmenduz.

Ondoren, Gipuzkoako lurraldean eraikitako ondarea hurbildu eta kontserbatzeko estrategiak hitzaldia izango da, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ondare Historiko-Artistikoaren Ataleko teknikari Ainara Iroz eta Josu Marotoren eskutik. Bertan, ondarearen kontserbazioan dauden hainbat metodologia eta erronka landuko dira, arreta berezia eskainiz baserriari, Gipuzkoako paisaian funtsezkoa den tipologia arkitektoniko gisa.

Sarrera doakoa izango da, baina plazak mugatuak dira; beraz, aldez aurretik izena eman beharko da bertaratzeko.

Arantzazu puri-purian dago berriro ere. Aurten bi urteurren esanguratsu beteko dira: abuztuaren 30ean, santutegia bedeinkatu zutenetik 70 urte, eta irailaren 9an, lehen harria jarri zutenetik 75 urte.

Hori ospatzeko, Gipuzkoako EHAEOk euskal arkitektura erlijiosoaren sinbolo hori berriro aurkitzeko gonbita egiten du, web orrian eskuragarri dagoen murgiltze-bisita birtual baten bidez arantzazu70urte.com.

Dron irudi ikusgarriei esker, posible da bisita presentzial batean ere hauteman ezin daitezkeen txoko eta xehetasun arkitektonikoak esploratzea, eraikinaren eta bere ingurune naturalaren arteko harreman bakarra azaleratuz. Esperientzia euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez dago eskuragarri, eta, gainera, Arantzazuko zeremoniek oraindik ere laguntzen dituzten kantu liturgikoekin aberasten da, dimentsio espirituala eta sentsoriala emanez.

Nola sortu zen ekimena?

Oñatiko Arantzazuko Amaren Basilikako lanen hasieraren 70. urteurrenarekin bat eginez, EHAEO Gipuzkoak hainbat jarduera antolatu zituen 2021ean, Mugak Arkitekturaren Nazioarteko III. Biurtekoaren barruan. Helburua Francisco Javier Sáenz de Oiza eta Luis Laorga arkitektoek proiektatutako XX. mendeko obra enblematiko honi omenaldia egitea eta ikusgarritasuna ematea zen.

Oroitzapenaren ardatz nagusietako bat “Arantzazu 70 urte” erakusketa izan zen, Gipuzkoako EHAEOren artxiboan gordetzen den jatorrizko exekuzio proiektuaren kopian oinarritua. Santutegiaren eraikuntza-prozesua, testuinguru historikoa eta aparteko dimentsio artistikoa aztertzen zituen erakusketak. Basilikak, gainera, Oteiza, Chillida, Lucio Muñoz eta Nestor Basterretxea bezalako sortzaile handien ekarpena izan zuen.

Erakusketa osatzeko, bisita birtuala egin zen. Teknologia berriei esker, oraindik ere ikusgai dagoena hemen: arantzazu70urte.com.

Ekimena Finantza Hezkuntzako Boluntariotza Programaren barruan dago, irailean hasiko da eta aurretik prestakuntza ekonomikorik ez duten pertsonentzako da

EFPA Españak finantza-hezkuntzari buruzko doako ikastaroen edizio berri bat jarri du abian, arlo horretan trebatzeko aukerarik izan ez dutenei finantza-hezkuntza hurbiltzea helburu. Irailetik aurrera egingo dira, online modalitatean. Ekimena Finantza Hezkuntzako Boluntariotza Programaren barruan kokatzen da, erakundeak herritarren artean finantza-kultura zabaltzeko sustatutako ekintza soziala.

Ikastaroak saio independente eta osagarrietan egituratuta daude, eta funtsezko alderdi batzuk landuko dituzte, hala nola finantza-plangintza pertsonala eta erretiroa, aurrezkia, zorpetzea, inbertsio arduratsua, psikologia ekonomikoa, fiskalitatea edo teknologia berriek finantza-kudeaketan duten eragina. Higiezinen inbertsioa eta sortzen ari diren erretiro ereduak ere jorratuko dituzte.

Formakuntza arratsaldez izango da, 18:00etatik 20:00etara, eta interesa duen edonori irekita egongo da, aurrez bakarka izena emanda. Saio guztiak online izango dira, lurraldeko edozein tokitako parte-hartzaileei sarbidea erraztuz.

Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren (EHAEO) Gipuzkoako Jasangarritasun Batzordeak eta Donostia Sustanibility Forumek Etorkizuneko arkitektura: errealitate jasangarrirantz hitzaldia antolatu dute, Bruno Sauer Espainiako Green Building Council-eko (GBCe) zuzendari nagusiaren eskutik. Topaketa urriaren 23an izango da, 18:00etan, Donostiako Miramar Jauregian, Euskadiko Arkitekturaren Nazioarteko Biurtekoaren Off Mugak programaren barruan.

Krisi klimatikoak, baliabide eskasiak, bioaniztasunaren galerak edo desberdintasun sozialak premiazko erantzunak eskatzen dituen une honetan, hitzaldi honek arkitekturaren papera sakon birpentsatzera gonbidatzen du.
“Erosotasuna jada ezin da termino termikoetan edo estetikoetan bakarrik ulertu. Gaur egun, soziala, inklusiboa, irisgarria eta, batez ere, jasangarria izan behar du”, dio Bruno Sauerrek. Hala ere, gaur egungo arkitekturaren zati handi batek eredu zaharkituetan errotuta jarraitzen du: materialen kontsumo intentsiboa, automobila ardatz duen hirigintza eta planetaren eta pertsonen benetako beharretatik urrun dauden irtenbideak.

Hitzaldian, eraikuntzaren sektoreak eraldaketa sakona nola gidatu dezakeen eta nola gidatu behar duen aztertuko da, inertziak atzean utzita eta erronka globalei ausardiaz aurre eginez. “Kontua ez da eraikitzea bakarrik: eraldatzea da kontua”, defendatzen du Sauerrek.
GBCek, duela 15 urte baino gehiagotik ingurune eraiki osasungarriago eta jasangarriago baterako aldaketaren buru den erakundeak, tresnak, ezagutzak eta aliantzak sustatzen ditu, profesional, enpresa eta erakundeei aukera ematen dietenak asmo onez, inpaktuaz eta etorkizuneko ikuspegiaz jarduteko.

Arkitektura aldaketaren eragile nola bihur daitekeen hausnartzeko eta gure garaiko ingurumen- eta gizarte-erronka handiei erantzuteko aukera paregabea izango da.

Urtero legez, Gipuzkoako EHAEOk 2025eko Jazzaldirako Elkarte Gastronomikoan erreserbatuta duen mahai esleipenari dagokion zozketa egin du.  Guztira, 54 lagunek hartu dute parte. Esteka honen bidez, irabazleen zerrenda eta ordezkoen zerrenda kontsulta daitezke:

ZOZKETAREN EMAITZA

Mahaien adjudikazioa zozketaren ondoriozko ordena, eskatutako mahaikide kopurua eta adierazitako lehentasunezko data kontuan hartuta egin da. Mahaien azken banaketa honela geratu da:

Uztailaren 19tik 27ra bitartean, jazz-doinu hoberenaz beteko da hiria, aurten 60. urteurrena ospatzen den musika-hitzordu ezagunenetako batean: Donostiako Jazzaldia. Eszenatoki anitzen artean, Trinitate Plazak ezinbesteko klasikoa izaten jarraitzen du. Horregatik, Gipuzkoako EHAEOko kideek Gastronomikaren mahaien erreserbarako zozketan parte hartu ahal izango dute, eta uztailaren 24, 25, 26 eta 27ko kontzertuez bertatik gozatzeko aukeraz baliatu.

Hauek dira zozketarako baldintzak:

• Egun bakoitzerako, mahai bat eskatu ahal izango da Elkargotik, eta mahai bakoitzean gehienez 10 pertsonentzako lekua egongo da (10 pertsona baino gutxiarontzat eskatuz gero, mahaia beste talde batekin osatu ahal izango da).  
  
  
• Menu bakoitzaren prezioa 45 €koa izango da pertsonako (edariak ez daude barne), eta egun bakoitzean bi menuren artean aukeratu ahal izango da, erreserba egitean aukeratu beharko dena (berdina taldekide guztientzat). 
  
  
• Mahaia erreserbatu duen elkargokideak, eskatu dituen menuen ordainketa egiteko ardura hartzen du. 

Jazzaldiaren egunetarako mahaiaren erreserbarako zozketan parte hartu nahi duten elkargokideek formularioa bete beharko dute. Parte hartzeko epea uztailak 15eko 12:00etan itxiko da. 

Egun horretan irabazleen izenak argitaratuko ditugu Gipuzkoako EHAEOaren webgunean. Hala ere, saridunei zuzenean deituko zaie.

Gipuzkoako EHAEOko Berdintasun Batzordea duela bi urte abiatu zen, helburu argi batekin: gure lanbidean dauden genero desberdintasunak argitzea eta horiei aurre egiteko jardutea. Gaur egun, Batzordean 10 arkitekto dira arkitekturatik eta hirigintzatik berdintasunaren alde lanean ari direnak. Baina talde hau Gipuzkoako EHAEOko kolektibo guztiari dago irekita dago eta batzera dei egiten zaie. 

Batzorde hau sortu zenetik, ideiak partekatu, ekintzak bultzatu eta hausnarketarako espazioak sortu dira. Emakume arkitektoak ikusarazteko kasko moreak banatu dira M8aren baitan; eta inspiratzen duten ahotsak gonbidatu izan dira, hala nola, María Ángeles Durán soziologian katedraduna eta genero-ikuspegiari buruzko ikerketetan aitzindaria; edota, Anna Llonch arkitektoa eta Cierto Estudioko bazkidea, eraikitzeko, pentsatzeko eta bizitzeko modu berriez hitz egin zuena.

Batzordean parte hartu nahi duten elkargokideek mezu elektroniko bat bidali behar dute batzordekidea3@coavngipuzkoa.eus helbidera, interesa adieraziz. Ondoren, Batzordetik informazio gehiago emango zaie.

GJH: Hiri eta Komunitate Jasangarriak Sarien laugarren edizioak deialdi berri bat ireki du, Gipuzkoan jasangarritasuna sustatzen dituzten ekimenak nabarmenduz. Gipuzkoako Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren (EHAEO) Jasangarritasun Batzordeak HABICen laguntzarekin antolatzen ditu sariok, eta auzoetan eta komunitateetan bizi-kalitatea hobetzen duten proiektuak saritzea dute helburu, Garapen Jasangarrirako Helburuekin (GJH) bat eginez.

Sariak bi modalitatetan banatzen dira:

Gizarte Modalitatea (1. GJH: Pobreziaren Amaiera): Besteak beste, pobreziari aurre egitea etxebizitza irisgarrien irtenbideen bidez, hiri-plangintza inklusiboaren bidez eta eremu ahuletako zerbitzuen bidez heltzen dioten proiektuetan bideratuta.

Ingurumen Modalitatea (7. GJH: Energia Eskuragarria eta Ez-kutsagarria): Arkitekturan eta hirigintzan energia berriztagarriak txertatzen dituzten egitasmoei zuzendua, eraginkortasun energetikoa eta deskarbonizazioa sustatzen dituztenak, etab.

Kategoria bakoitzak 900 euroko saria eta oroigarria izango ditu. Gainera, kalitateagatik eta ekarpenagatik nabarmentzen diren proiektuei aipamen bereziak emango zaizkie. Saritutako lan guztiak, bai lehiaketa honetan, bai TFG – Arkitektura jasangarria sarian, etengabe hazten ari den erakusketa baten parte izango dira. Erakusketa 2030ean osatuko da, bi ekimenak amaitzearekin batera.

Parte-hartzea eta epeak

Deialdia zabalik dago Gipuzkoan bizi diren edo lurraldean proiektuak garatu dituzten arkitektoentzat. Diziplina anitzeko taldeek ere parte har dezakete, baldin eta gutxienez tokiko lotura duen arkitekturako profesional bat badute.

Parte-hartzaileek izena emateko fitxa bat eta proiektua azaltzen duen DIN A1 formatuko panel bat bidali behar dituzte helbide elektroniko honetara: premiosodscoavngi@gmail.com.

Egutegia:

• 2025eko uztailaren 31: Proposamenak aurkezteko azken eguna
• 2025eko urriaren 10a: Saritutako proiektuen iragarkia.
• 2025eko urria-azaroa: Sari-banaketa.